نانوذرات‎کربن و سیلیکون و آلودگی‎های زیست محیطی

استفاده از نانو کامپوزیت­‎های سیلیکاتی و کربنی به‌طور قابل‌توجهی خواص فیزیکی محصولات مصنوعی را بهبود می­‎بخشد. استفاده از نانو لوله­‎ها و نانو الیاف در عرصه‎­های مختلف اقتصادی به‌سرعت در حال افزایش است. گروهی تحقیقاتی از آسیب‎های زیست‎محیطی و مسمومیت‎های این مواد و نیز تأثیرات منفی بر گیاهان و موجودات زنده­ موجود در اقیانوس­‎هامی‎گویند.

در 4 سال گذشته گروهی از دانشمندان دانشگاه فدرال خاور دور (FEFU) و گروهی بین‌المللی از سم شناسان به مطالعه تأثیر نانو ذرات کربن و سیلیکون بر دریاها پرداختند.

نانو ذرات کربن و سیلیکون در بسیاری از کامپوزیت­‎های پلاستیکی و محصولات دیگر مورد استفاده قرار می­‎گیرند که در نهایت زندگی بسیاری از این محصولات در دریاها و اقیانوس­‎ها به پایان می‎­­رسد. تا قبل از این تحقیق، مطالعات سیستماتیک از آسیب بالقوه‌ای که نانو ذرات بر زندگی درون دریا وارد می­‎کنند وجود نداشت. در این پژوهش دکتر کریل گولاخ وست (Kirill Golokhvast) دکترای زیست‌شناسی و استاد آکادمی علوم روسیه اذعان نمود که این نانو ذرات طی صد سال آینده تجزیه می­‎شوند و تا قبل از آن آسیب فراوانی به دریاها وارد می­‎کنند.

­استفاده از نانو کامپوزیت­‎های سیلیکاتی و کربنی به‌طور قابل‌توجهی خواص فیزیکی محصولات مصنوعی را بهبود می­‎بخشد. استفاده از نانو لوله­‎ها و نانو الیاف در عرصه‎­های مختلف اقتصادی به‌سرعت در حال افزایش است. پیش‎بینی شده که تا سال 2020 بازار جهانی لوله­‎های کربنی به‌تنهایی بیش از دو برابر آمار سال 2000 خواهد بود (افزایش 5.64 میلیارد دلاری).

موضوع پژوهش این گروه تحقیقاتی به‌طور خاص در مورد گونه‌ای از جلبک­‎های دریایی تک سلولی موجود در خلیج پیتر (peter) در دریای بزرگ ژاپن است. این یک انتخاب تصادفی نبود. در واقع این نوع پلانکتون­‎های گیاهی (جلبک‌ها) در خاور دور بسیار گسترده هستند. آن­ها در قلب زنجیره­ غذای دریایی قرار دارند و به‌عنوان یک تصفیه کننده طبیعی آب شناخته می‌شوند. به‌علاوه سلول­های جلبک­‎های دریایی دارای یک دیواره­ نازک هستند و به این ترتیب نسبت به اثرات محیط خارجی حساس می­‎باشند.

در این پژوهش فرضیه سم شناسان تائید شد و مشخص شد که چنانچه غلظت نانو ذرات در آب به 100 میلی‌گرم در لیتر برسد منجر به مرگ جلبک­‎های دریایی می­‎شود. مسمومیت حاد در روز سوم آزمایش و مسمومیت مزمن در روز هفتم رخ داد. نانو لوله­‎های سیلیکونی نسبت به نانولوله‌های کربنی بسیار سمی‌تر هستند زیرا دارای اندازه‎­های کوچک­تر و خواص آب دوستی می­‎باشند.

محققان بر این باور هستند که نانو لوله‎­ها باعث آسیب رساندن به غشای سلولی شده و در نهایت باعث نابودی آن­‎ها می­‎شوند. نانو الیاف نیز به علت ترکیبات نیکل موجود در آن­ها باعث ایجاد تغییراتی در جلبک­‎های دریایی می­‎شوند.

این گروه از محققان در حال انجام تحقیقاتی روی سایر موجودات دریایی از جمله ماهی‎­ها هستند. در جمع‌آوری اطلاعات اولیه مشخص شد که این نانو ذرات دارای تأثیرات منفی بر گیاهان و موجودات زنده­ موجود در اقیانوس­‎ها هستند. به گفته این محققان، طبیعت دیر یا زود این آلودگی‎­ها را هضم خواهد کرد اما ما نیز وظیفه داریم این روند را تسریع نماییم. شاید قادر به شناسایی باکتری­ها و قارچ­‎هایی باشیم که بتوانند در این زمینه کمک کنند.